Globetrotter Leukemie is de verzamelnaam voor verschillende vormen van bloedkanker. Er zijn helaas vele vormen van leukemie. Acute leukemie is bijvoorbeeld een vorm van bloedkanker die makkelijk te herkennen is en is anders dan chronische leukemie, een vorm die moeilijker te herkennen is omdat het proces langzamer is. In dit geval zit er een grote hoeveelheid onrijpe witte bloedcellen in het beenmerg. Hierdoor is er minder plaats voor de vorming van rode bloedcellen en bloedplaatjes. Ook is er een tekort aan gezonde witte bloedcellen, maar ook een tekort aan rode bloedcellen en bloedplaatjes. Deze combinatie kan erg gevaarlijk zijn, omdat het lichaam zowel gezonde witte bloedcellen als gezonde rode bloedcellen en bloedplaatjes nodig heeft.
Acute leukemie symptomen
Bij acute leukemie hebben patiënten vaak last van een aantal herkenbare symptomen, waaronder snel bleek worden, snel moe en buiten adem zijn, duizeligheid, hartkloppingen, spontane bloedingen (bijvoorbeeld neusbloedingen of bloedingen aan het tandvlees), het snel krijgen van blauwe plekken (blauwe plekken ontstaan namelijk door een tekort aan bloedplaatjes), infecties die terugkeren of infecties die slecht genezen, koorts, periodes waarin iemand ’s nachts veel zweet, veel hoofdpijn en een verminderde eetlust (met gewichtsverlies als gevolg).
Deze symptomen van leukemie zijn anders dan de symptomen van chronische leukemie, waardoor al snel vastgesteld kan worden dat er sprake is van acute leukemie en niet van chronische leukemie. In Nederland word er per jaar bij ongeveer 800 personen acute leukemie vastgesteld.
De gemiddelde leeftijd waarop acute leukemie het vaakst voorkomt, verschilt behoorlijk per vorm. Er zijn namelijk 2 verschillende vormen van acute leukemie: acute lymfatische leukemie en acute myeloïde leukemie. Jaarlijks wordt er bij ongeveer 200 mensen acute lymfatische leukemie geconstateerd. Deze vorm komt voornamelijk voor bij kinderen en jong-volwassenen. Acute myeloïde leukemie wordt jaarlijks bij ongeveer 600 personen geconstateerd. Deze vorm komt voornamelijk voor bij volwassenen.
Hoe wordt leukemie vastgesteld?
Vaak geven klachten van patiënten veel duidelijkheid over wat er aan de hand is. Zeker bij acute leukemie zijn de klachten vaak erg duidelijk en zijn het klachten waar patiënten snel mee naar de huisarts gaan. Huisartsen die deze klachten herkennen, sturen patiënten vaak door naar het ziekenhuis, waar onderzoek van bloed en beenmerg plaatsvindt. Dit onderzoek is voldoende om de diagnose van acute leukemie te stellen. Het is wel nodig om dit onderzoek op een bepaalde manier uit te voeren om acute leukemie te kunnen herkennen. Zo moet het materiaal op een speciale manier verwerkt worden, zodat alle specifieke kleuringen op de cellen toegepast kunnen worden.
Naast dit onderzoek wordt ook aangeraden om een chromosomenonderzoek uit te laten voeren, omdat dit nog meer duidelijkheid geeft over de vorm van leukemie die het betreft. Bovendien is het met een chromosomenonderzoek makkelijker om een goede prognose te stellen voor de patiënt. Sommige vormen van leukemie zijn namelijk voorspelbaarder en eenvoudiger te behandelen dan andere vormen.
De twee vormen van acute leukemie
Er zijn, zoals hierboven ook al gezegd werd, twee vormen van acute leukemie: acute myeloïde leukemie en acute lymfatische leukemie. Acute myeloïde leukemie komt voornamelijk voor bij mensen van middelbare leeftijd, terwijl acute lymfatische leukemie vaker voorkomt bij kinderen en jongvolwassenen. Het verschil tussen deze twee vormen van acute leukemie heeft te maken met het celtype van de witte bloedcellen die onrijp zijn. Bij deze vormen komen twee verschillende soorten onrijpe celtypen voor, waardoor de behandeling soms ook anders moet zijn.
Acute leukemie versus chronische leukemie
Bij leukemie is er sprake van een ongecontroleerde deling van bepaalde witte bloedcellen. Er zijn verschillende vormen van leukemie. Zo is er acute leukemie en chronische leukemie. Deze twee vormen verschillen van elkaar in de mate van rijping van de abnormale cellen. Bij acute leukemie rijpen de bloedcellen in het beenmerg niet uit, waardoor er een overschot aan onrijpe witte bloedcellen in het bloed terecht komt. Zo ontstaat er een tekort aan rijpe witte bloedcellen, waardoor meestal al binnen enkele weken klachten optreden.
Ook is het bij acute leukemie zo dat er te weinig rode bloedcellen en bloedplaatjes zijn, omdat de onrijpe witte bloedcellen alle ruimte innemen. In het geval van chronische leukemie zijn cellen nog redelijk rijp. Het proces verloopt bij chronische leukemie veel langzamer dan bij acute leukemie, waardoor de klachten langer op zich kunnen laten wachten.
De klachten zijn bij chronische leukemie ook anders dan bij acute leukemie. Bij chronische leukemie hebben patiënten vaak last van een opgezwollen buik en een vol gevoel in de buik (dit komt door een opzwelling van de milt en/of de lever). Ook kunnen patiënten een drukgevoel op de maag ervaren en kunnen er zwellingen in de hals, de oksels en/of de liezen gevonden worden (dit zijn opgezwollen lymfeklieren).
In Nederland zijn er ook veel mensen die last hebben van een acute slijmbeursontsteking in de schouder. Er zijn verschillende oorzaken te vinden voor een acute slijmbeursontsteking. De meest voor de hand liggende oorzaak van een acute slijmbeursontsteking in de schouder is overbelasting.
Symptomen acute leukemie
Er zijn een aantal symptomen die snel in verband worden gebracht met acute leukemie (let op: niet te verwarren met chronische leukemie). De symptomen van chronische leukemie zijn vaak anders. Het is zo dat de symptomen van acute leukemie vaak alleen op acute leukemie wijzen als de acute leukemie symptomen gezamenlijk voorkomen. Het is dus niet zo dat als iemand snel blauwe plekken krijgt, hij of zij direct acute leukemie heeft. Symptomen van acute leukemie zijn behoorlijke bleekheid, kortademigheid (snel buiten adem zijn), vermoeidheid en hartkloppingen. Bovendien hebben patiënten van acute leukemie vaak last van spontane bloedingen in de neus of in het tandvlees en hebben zij bovendien vaak onverklaarbare blauwe plekken.
Ook hebben de patiënten vaak last van terugkerende infecties die maar niet willen genezen en hebben zij last van koorts, zweten in de nacht, overvloedige menstruaties (in het geval van vrouwen), puntvormige bloedinkjes in de huid (met name op de benen) en lymfeklierzwellingen. Deze acute leukemie symptomen hebben allemaal te maken met een tekort aan rode bloedcellen (dit wordt ook wel bloedarmoede genoemd).
Door een tekort aan bloedplaatjes blijven wondjes langer irriteren en krijgt men sneller last van blauwe plekken. Bij acute leukemie ontstaan deze klachten vaak in een korte periode, waardoor er meestal snel contact opgenomen wordt met de huisarts. In de meeste gevallen was een patiënt enkele weken geleden nog in staat om alles te doen.
Verschillende soorten acute leukemie
De symptomen van acute leukemie kunnen per soort acute leukemie verschillen. Er zijn twee soorten acute leukemie: acute myeloïde leukemie en lymfatische acute leukemie. Deze twee soorten kennen soms ook weer andere acute leukemie symptomen. Het is dus nodig dat een patiënt, nadat er bij hem of haar acute leukemie is geconstateerd, doorgestuurd wordt voor verder onderzoek om vast te stellen of er sprake is van acute myeloïde leukemie of dat er sprake is van lymfatische acute leukemie
Risicofactoren acute leukemie
Als gevolg van niet goed functionerende witte bloedcellen ontstaat er een groter risico op infecties, bijvoorbeeld in de mondholte of de keelholte, luchtwegen of urinewegen. Soms heeft een patiënt alleen last van koorts en nacht zweten, zonder dat duidelijk is waar dat door veroorzaakt wordt. In een gevorderd stadium van de ziekte kunnen symptomen optreden als gevolg van ophoping van leukemie cellen in de organen. Dit geeft de volgende symptomen.
Symptomen acute leukemie: (lymfatische)
- Zwellingen in de lymfeklieren
- Pijn in de bovenbuik vanwege een opgezwollen lever en/of milt.
- Koorts en/of nacht zweten.
- Pijn in de botten.
- Bij acute myeloïde leukemie kunnen daarnaast zwelling van het tandvlees en hoofdpijn optreden.
In een gevorderd stadium van de ziekte kunnen symptomen optreden als gevolg van ophoping van leukemie cellen in de organen.
Conclusie
Denk je last te hebben van de symptomen acute leukemie, neem dan contact op met je huisarts en laat je grondig onderzoeken.
