Een blaasontsteking – of ook wel urineweginfectie genoemd – is een ontsteking aan de blaas en/of urinebuis. Onder normale omstandigheden zijn de urinewegen van de mens volledig steriel, dit wil zeggen dat er zich geen (pathogene micro-organismen) als bacteriën in kunnen bevinden. Bij een blaasontsteking is er toch een bacterie via de urinebuis in de blaas terecht gekomen. Het gaat zich hier vermenigvuldigen en zal de blaaswand infecteren.
Vrouwen hebben een korte urinebuis dan de man, hierdoor is de kans groter dat bacteriën in de blaas terecht komen, omdat zij een kortere afstand hoeven te overbruggen.
Het ophouden van de urine
Urineretentie (ofwel het ophouden van de urine) gaat hier vaak aan vooraf omdat hiermee de juiste omstandigheden worden gecreërd voor de vermenigvuldiging van deze microorganismen (immers er ontstaat een warme, vochtige omgeving waarin bacteriën goed gedijen). Andere oorzaken van een blaasontsteking vind je hieronder:
- Urine ophouden
- Nierstenen
- Seks, vrouwen hebben bij seks een verhoogde kans op een blaasontsteking, doordat de penis bacteriën kan overbrengen in de buurt van de urinebuis
- Verkeerd afvegen, van achter naar voren, waardoor peritoneale/anale bacteriën in de buurt van de urinebuis terecht komen
- Onvoldoende drinken, het urineren zorgt ervoor dat de urinebuis weer schoon wordt gespoeld
- Vergrote prostaat
- Menopauze
- Diabetes mellitus
Complicaties van een urineweginfectie
Een blaasontsteking gaat gepaard met vaak forse griepverschijnselen als koorts, algehele malaise maar ook typische symptomen als pijn bij het plassen en pijn in de onderbuik. Een verwaarloosde blaasontsteking, waarop niet op tijd antibiotische therapie wordt toegepast, kan resulteren in een nierbekkenontsteking. Een nog gevaarlijkere maar minder voorkomende complicatie van een onbehandelde blaasontsteking is een bloedvergiftiging; urosepsis. Deze aandoening komt echter voornamelijk voor bij kwetsbare doelgroepen zoals ouderen, zwangeren en patiënten met ernstige comorbiditeit.
Waaraan herken ik een blaasontsteking?
De signalen van een urineweginfectie zijn vaak wel duidelijk. Het urinepatroon (geur, consistentie en frequentie tot lozen) is plotseling veranderd. Bovendien zijn er griepverschijnselen als algehele malaise, misselijkheid, koorts gepaard met koude rillingen. Daarnaast is het urineren vaak pijnlijk (branderig gevoel bij het plassen). Tevens is er veel vaker het gevoel dat er geürineerd moet worden met als resultaat veelvuldig pijnlijke kleine urinelozingen.
Diagnose en therapie
Veelal is de blaasontsteking makkelijk te verhelpen met een antibioticakuur. Als er een urinesediment of urinekweek is afgenomen en er is een pathogene micro-orgranisme gevonden dan zal er een smalspectrum antibioticum worden voorgeschreven. Is er nog geen bacteriestam bekend dan zal er worden gestart met een breedspectrum antibioticum (5-daagse kuur Nitrofurantoine (bron: NHG standaard 2019, NHG.org).