Globetrotter E-nummers worden ook wel toevoegingen of additieven genoemd. Het zijn stoffen die aan voedsel worden toegevoegd om zodoende de eigenschappen van voedingsmiddelen te verbeteren. Voorbeelden van E-nummers zijn conserveermiddelen, kleurstoffen en smaakversterkers. Op het moment dat een toevoeging veilig wordt bevonden door de Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) krijgt deze een E-nummer toegewezen. Een E-nummer wordt pas toegewezen door de EFSA op het moment dat er zekerheid is dat men er niet teveel van binnenkrijgt.
Er zijn twee soorten E-nummers: natuurlijke stoffen die gewonnen worden uit planten en dieren of gemaakt door een fabriek. In dit laatste geval spreekt met van natuuridentieke en synthetische stoffen. Beide stoffen zijn even veilig voor het lichaam. De wet schrijft voor in welke producten E-nummers gebruikt mogen worden en wat de maximale hoeveelheid is die aan producten toegevoegd mag worden. E-nummers zijn/worden ingedeeld op functie. Iedere toevoeging kent een functie in een product. Er zijn toevoegingen die meer dan één functie kennen. Deze toevoegingen vallen onder meerdere groepen tegelijk.
E-nummers groepen
Antiklontermiddelen
Zorgen ervoor dat poedervormige levensmiddelen niet gaan samenklonteren.
Antioxidanten
Gaat smaakbederf tegen. Ze zorgen ervoor dat het voedsel beschermd is tegen de aantasting door zuurstof in de lucht.
Antischuimmiddelen
Zorgen ervoor dat producten niet gaan schuimen wanneer ze gebruikt of ingezet worden bij een bereiding.
Complexvormers
Metaalionen krijgen met complexvormers geen kans om verstorend te werken in producten.
Conserveermiddelen
Gaan bederf van voedsel tegen die kan ontstaan door bacteriën en schimmels. De houdbaarheid wordt met deze toevoeging verlengd.
Dragerstoffen
Zorgen ervoor dat bepaalde stoffen kunnen oplossen.
Drijfgassen
Dit zijn gassen die ervoor zorgen dat er druk in verpakkingen ontstaat. Op het moment dat u op een gedeelte van de verpakking drukt komt het voedingsmiddel eruit.
Emulgatoren
Vet en water mengen van nature niet. Emulgatoren zorgen ervoor dat vet en water wel kunnen vermengen tot één geheel. Er wordt dan gesproken van een emulsie.
Geleermiddelen
Voor het steviger maken van vruchtenproducten worden verdikkingsmiddelen gebruikt, deze heten geleermiddelen.
Glansmiddelen
Zorgen voor een glanzend laagje op het voedsel. Meestal is dit een dun laagje was.
Klaarmiddelen
Worden gebruikt om dranken helder te maken.
Kleurstoffen
Worden in voeding verwerkt om deze kleur te geven.
Meelverbeteraars
Worden aan deeg of meel toegevoegd zodat de bakeigenschappen worden verbeterd. Een tweede reden waarom ze gebruikt worden is dat ze het meel witter maken.
Metaalbinders
Metaalbinders voorkomen dat losse moleculen van metalen giftig kunnen zijn of het product veranderen. Deze metaalbinders binden hiertoe de losse moleculen van metalen.
Rijsmiddelen
Rijsmiddelen worden gebruikt om deeg te laten rijzen.
Smaakversterkers
Zorgen voor een versterkte smaak.
Stabilisatoren
Zorgen dat de toestand waarin het product verkeert wordt gestabiliseerd. Zo voorkomen ze onder andere dat voedingsmiddelen uitdrogen en de vorming van ijskristallen wordt tegengegaan.
Verdikkingsmiddelen
Om producten steviger te maken worden verdikkingsmiddelen gebruikt. Ze zijn te vergelijken met bindmiddelen.
Verpakkingsgassen
Zorgen ervoor dat producten goed blijven. Dit wordt vaak op verpakkingen aangegeven met “Beschermde atmosfeer”.
Voedingszuren
Worden gebruikt voor het inleggen van levensmiddelen in zuur of voor het versterken van de zure smaak. Het zijn bereide zuren.
Vulstoffen
Geven tabletten volume.
Zoetstoffen
Om producten zoeter te laten smaken wordt gebruik gemaakt van zoetstoffen.
Zuurteregelaars
Worden gebruikt om de zuurtegraad te reguleren. Ze zorgen ervoor dat er een minder zure of meer zure smaak ontstaat.
Controle nieuwe toevoeging door Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA)
Voordat een nieuwe toevoeging op de markt wordt toegelaten is deze eerst uitgebreid getest door de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA). Wanneer de toevoeging aan alle eisen voldoet wordt deze goedgekeurd. Na goedkeuring krijgt de toevoeging een E-nummer toegewezen. Een E-nummer is dan ook een garantie waarmee wordt aangegeven dat de Europese Unie (EU) de stoffen heeft gecontroleerd en veilig zijn. Tevens wordt de garantie gegeven dat u er niet te veel van binnenkrijgt.
Veel voedingsmiddelen kunnen niet zonder E-nummers
E-nummers zijn erg belangrijk voor veel voedingsmiddelen. Van voedingsmiddelen wordt nu eenmaal verwacht dat ze een hoge kwaliteit, bepaalde houdbaarheid en uiterlijk hebben. Het lang bewaren van voedingsmiddelen kan zorgen dat enkele eigenschappen van voeding helemaal of gedeeltelijk verloren gaan. Om de levensduur van de eigenschappen te bewaren worden E-nummers aan voeding toegevoegd.
Het is voedselproducenten niet toegestaan om E-nummers toe te voegen om gebreken aan voedingsmiddelen te maskeren. Er zijn veel gebruikte voedingsmiddelen die ook zonder e-nummers gekocht kunnen worden. Veel mensen willen vooral graag weten welke kaas en vleeswaren zonder e-nummers gekocht kunnen worden, daarom hieronder informatie daarover.
Kaas zonder e-nummers
Verschillende soorten kaas zonder e-nummers kunnen gevonden worden bij de meeste supermarkten zoals Albert Heijn, Dirk, Plus, Lidl en Jumbo. Voedselproducten willen consumenten graag laten weten dat het product zonder E-nummers is en geven dit vaak duidelijk aan op de voorzijde van de verpakking. Mocht het daar niet op staan, dan kunt u op het etiket (meestal aan de achterzijde van de verpakking) lezen of er e-nummers in het product zitten. Hieronder vindt u een handig overzichtje met verschillende soorten kaas zonder e-nummers. Ook delicatessenwinkels hebben vaak een uitgebreid assortiment met kaas zonder e-nummers.
Geitenkaas
Feta kaasblokjes light 10% – ARLA APETINA
PETIT CHEBRA ( geitenkaas )
CHEVRE CHENE D’ARGENT (geitenkaas)
Belegen 50+ – AH (geitenkaas)
PRESIDENT (geitenkaas)
Kaas
Emmentaler kaas – FRANS
gatenkaas – FROMAGE A TROUS
Italiaanse kaas – PARRANO
AH PUUR EN EERLIJK (kaas)
CHEESTRINGS (kaas)
DEKABEWUST (kaas)
GULDENAER (kaas)
MILNER (kaas)
PECORINO ROMANO (kaas 47+)
BIO+ JB 48+ (kaas)
UNIEKAAS (kaas biologisch 50+)
Gouds JB 48+ – VERGEER (kaas biologisch)
UNIEKAAS (kaas jong belegen 48+)
LEERDAMMER ( kaas lightlife, belegen)
ARLA NATURA (kaas mild en romig, 30+, vol en pittig)
UNIEKAAS (kaas Tjezi )
BASTIAANSEN (komijnenkaas)
ALDI (Parmezaanse kaas)
Geraspte kaas
PARRANO (geraspte kaas )
VERGEER (geraspte kaas )
PARRANO (geraspte kaas 45+)
REYBIER – EMMENTALER (geraspte kaas Francais pape)
PARMIGISNO REGGIANO (parmezaanse kaas)
Roomkaas
AH BASIC (roomkaas)
PATURAIN (roomkaas 3 pepers)
PICK FRESH (roomkaas classic)
BOURSIN (roomkaas knoflook en fijne kruiden)
PATURAIN (roomkaas knoflook en fijne kruiden)
Vleeswaren zonder E-nummers
Kaas zonder E-nummers is nog wel te vinden in de supermarkten, maar vleeswaren uit de supermarkt bevatten altijd E-nummers. Wanneer u vleeswaren zonder E-nummers wilt kopen dient u naar een delicatessenwinkel te gaan zoals een natuurmarkt of slagerij (bijvoorbeeld Keurslager). Vraag hier welke snijwaren zij aanbieden zonder E-nummers. De meeste delicatessenwinkels hebben een uitgebreid assortiment met snijwaren waar geen E-nummers in verwerkt zijn.
Zijn E-nummers schadelijk voor het lichaam?
Het is veilig om producten met E-nummers te eten. Zolang het maar bij normaal gebruik blijft. Er zijn wel E-nummers die ongezond zijn wanneer u er meer van zou eten. Maar dit is bij praktisch iedere stof het geval: teveel van iets is nooit goed. Op internet maar ook in sommige gezondheidsboeken worden negatieve verhalen verteld over E-nummers, maar die zijn vaak sterk overdreven. Er zijn wel een aantal E-nummers die u beter kunt vermijden. Een goede tip is dat wanneer u niet te veel E-nummers binnen wilt krijgen of wanneer u deze wilt vermijden dan kunt u het beste kiezen voor onbeperkte producten.
Welke E-nummers kunnen beter vermeden worden?
Butylhydroxyanisol (BHA) en Butylhydroxytolueen (BHT)
BHA (E320) en BHT (E321) zijn veelgebruikte conserveringsmiddelen die verwerkt worden in voeding zoals chips, snoep, kauwgom en ontbijtgranen. Nadelige gevolgen van deze stoffen zijn dat ze kanker kunnen veroorzaken, het neurologisch systeem van de hersenen kunnen aantasten en ze kunnen zorgen voor gedragsveranderingen.
Glucose-Fructosestroop
Glucose-Fructosestroop is een sterk geraffineerde zoetstof. De stof zit in vrijwel alle bewerkte voedingsmiddelen. Glucose-Fructosestroop is de belangrijkste bron van calorieën. Het verhoogt het LDL cholesterolgehalte, draagt bij aan de ontwikkeling van diabetes, kan zorgen voor weefselbeschadiging en zo zijn er nog meer andere schadelijke gevolgen. Deze kunstmatige zoetstof wordt gebruikt in onder andere brood, snoep, slasauzen en ontbijtgranen.
Kaliumbromaat
Met kaliumbromaat kan het volume van wit meel en broodproducten zoals brood en broodjes worden vermeerderd. Deze stof kan kanker veroorzaken bij dieren.
Kunstmatige kleurstoffen
Kunstmatige kleurstoffen kunnen vervelende bijwerkingen hebben, vooral bij kinderen zoals gedragsproblemen. Verder hebben dierproeven laten zien dat er een verband is tussen kleurstoffen en kanker. Pas op met de volgende kleurstoffen: blauw (E133), rood (E124) en geel (E110 + E102). Kleurstoffen worden onder andere gebruikt in snoep, frisdranken en sportdrankjes.
Kunstmatige zoetstoffen
De kunstmatige zoetstof aspartaam (E951) wordt voornamelijk verwerkt in light / suikervrije voeding. Aspartaam is kankerverwekkend en kent redelijk wat bijwerkingen. Een andere zoetstof die beter vermeden kan worden is Acesulfaam-K. Deze zoetstof wordt verwerkt in gelatine, kauwgom, brood en gebak. Acesulfaam-K is nog niet voldoende getest en zou niertumoren tot gevolg kunnen hebben. ( Een beter alternatief is een plantaardige zoetstof Stevia)
Monosodium Glutamaat
Monosodium Glutamaat, afgekort MSG (E621) is een aminozuur en wordt gebruikt als smaakversterker in onder andere soepen, chips en diepvriesmaaltijden. Deze toevoeging is een excitotoxine en zorgt voor een overmatige activering van cellen. Hierdoor kunnen ze beschadigd raken of zelfs vernietigd worden. Regelmatige consumptie van Monosodium Glutamaat kan zorgen voor vervelende bijwerkingen zoals vermoeidheid en obesitas.
Natriumsulfiet
Natriumsulfiet (E221) is een conserveringsmiddel dat gebruikt wordt in de wijnproductie en bewerkte levensmiddelen. Mensen die overgevoelig zijn voor sulfiet moeten producten met dit E-nummer niet consumeren. Wanneer dit wel gedaan wordt kunnen klachten ontstaan zoals hoofdpijn, uitslag en ademhalingsproblemen.
Natriumnitraat en Natriumnitriet
Natriumnitraat (E251) en natriumnitriet (E250) worden door voedselproducenten gebruikt als conserveringsmiddel en als kleur- en smaakstof in voedingsmiddelen zoals vleeswaren, gerookte vis en spek. Het is een stof die kanker tot gevolg kan hebben. Vooral sodiumnitriet is een giftig ingrediënt dat gebruikt wordt voor het conserveren van voorverpakte vleesproducten zoals snijwaren. De stof zorgt ervoor dat vlees een meer rode kleur krijgt waardoor dit vlees er aantrekkelijker uitziet.
Transvetten
Transvetten zijn gevaarlijke stoffen om binnen te krijgen. Ze worden door voedselproducenten in voedingsmiddelen verwerkt om deze te verbeteren en te verlengen. Transvetten verhogen het LDL cholesterolgehalte en verlagen het goede HDL cholesterol gehalte. Deze vetten kennen nog meer nadelen zoals verhoging van het risico op hartaanvallen, hartziekten en diabetes. Deze transvetten zitten onder andere in fastfood, chips en margarine.
Zwaveldioxide
Zwaveldioxide (E220) is een giftige stof. Deze kent diverse bijwerkingen zoals bronchitis, lage bloeddruk, tintelingen en breekt de vitamines B1 en E af. Zwaveldioxide wordt onder andere verwerkt in frisdranken, wijn, vruchtensappen en bier.
Andere E-nummers die beter vermeden kunnen worden:
- – Acesulfaam-K E950
- – Calciumbenzoaat E213
- – Calciumdinatrium EDTA E385
- – Cochenille E120
- – Glycine E640
- – Methylcellulose E461
- – Natriumbenzoaat E211
- – Blauwe kleurstof: FCF E133
- – Kleurstof geel: FCF E110
- – Kleurstof zwart: BN of PN E151
- – Polysorbaat E432
- – Propylgallaat E310
- – Tartrazine E102
Allergische reacties
Net zoals iedere andere stof kunnen E-nummers een allergische reactie veroorzaken. Er zijn veertien allergenen bekend waarbij een risico bestaat op een allergische reactie. Voedselproducenten zijn verplicht om de erkende allergenen te vermelden op de etiketten van de producten die ze maken. Mensen met PKU of met een overgevoeligheid voor sulfiet moeten sommige E-nummers zelfs helemaal mijden.
PKU
PKU is een aangeboren stofwisselingsziekte. Mensen met PKU kunnen fenylalanine (aminozuur) uit aspartaam niet verteren. Daarom staat op producten met aspartaam (E951 en E962) de waarschuwing ‘bevat bron van fenylalanine’.
Sulfietallergie
Sulfieten zijn zouten die voornamelijk gebruikt worden als conserveermiddel om de houdbaarheid van voedingsmiddelen langer te maken. Sulfieten worden bijvoorbeeld toegevoegd aan vis, vlees en fruit om bruinkleuring uit te stellen en de kleur te behouden. Mensen met een overgevoeligheid voor sulfiet moeten geen producten consumeren waar zwaveldioxide (E220) of kaliumbisulfiet (E228) in zit.
E-nummers haram of halal
Er zijn een aantal E-nummers die niet toegestaan zijn binnen de islam, hieronder kunt u zien welke dat zijn.
Verboden E-nummers
E120, E471, E472, E640, E901, E904 en E920
Vetzuren
Vetzuren worden gebruikt als emulgator om vetten met water te mengen. Deze vetzuren worden door de meeste voedselproducenten uit het goedkoopste vet gehaald. Meestal gaat het dan om plantaardig vet, maar het kan ook gaan om dierlijk vet. In het laatste geval kan het gaan om runder- of varkensvet. De oorsprong van de vetten is niet te achterhalen voor consumenten. Zelfs met chemische analyses is het niet aan te tonen.
Gelatine
Gelatine wordt meestal gewonnen uit beenderen en huiden van dieren, voornamelijk van varkens.
Alcohol
Door sommige voedselproducten wordt alcohol gebruikt als conserveringsmiddel of aroma in voedingsmiddelen.
Wei, weipoeder en kaas
Niet alle wei, weipoeder en kaas zijn halal. Dit is afhankelijk van op welke manier het dier (geit, schaap of kalf) dat het stremsel voor het stremmen van de melk heeft geleverd is geslacht. Indien dat op de islamitische wijze is gedaan is het halal, daarmee zijn ook de afgeleide producten halal. Vegetarische kaas en de daarvan gemaakte wei is in ieder geval halal.
