Globetrotter Wat is suikerziekte?
Suikerziekte, in de volksmond ook wel suiker genoemd, is een veel voorkomende en groeiende ziekte. Mondiaal lijden richting de 200 miljoen mensen aan deze ziekte, in Nederland zijn dit ongeveer 800.000 tot 900.000. Een derde van deze mensen is zich er niet van bewust suikerziekte te hebben en herkennen de verschijnselen niet.
Vaak bestaan er misverstanden over suikerziekte. Bijvoorbeeld dat de ziekte te wijten is aan een teveel aan suiker. Onterecht wordt ook wel aangenomen dat iemand met suikerziekte helemaal geen suiker tot zich mag nemen. Medisch gezien spreekt met dan ook liever van diabetes dan van suikerziekte.
Diabetes kan twee vormen hebben: suikerziekte type 1 of suikerziekte type 2. Bij diabetes type 1 wordt er door het lichaam geen insuline aangemaakt. Er moet dan door middel van inspuiting insuline worden toegevoegd aan de bloedsomloop. Bij diabetes type 2 is het probleem niet dat het lichaam geen insuline aanmaakt, maar de insuline kan niet door het lichaam worden verwerkt. De bloedsuikerspiegel blijft hierdoor te hoog en uiteindelijk kan dit nare gevolgen hebben.
Waarschuwingstekens voor suikerziekte
Iedereen kent wel de naam suikerziekte (of ‘suiker’), maar wanneer moet men zich zorgen maken? Er zijn een aantal waarschuwingstekens die kunnen wijzen op deze ziekte. Indien men één van de volgende verschijnselen heeft is het aan te raden een bezoekje aan de dokter te brengen:
- Frequente toiletbezoeken
- Onstilbare dorst
- Spontaan gewichtsverlies
- Tintelingen
- Moeheid
- Andere tekenen
Frequente toiletbezoeken
De nieren kunnen maar moeilijk al het suiker uit de urine opnemen. Suiker zuigt water aan en er treedt een verhoogde urineproduktie op.
Onstilbare dorst
Door de verhoogde urineproduktie treedt snel uitdroging op met een verhoogd dorstgevoel tot gevolg. De combinatie van veel drinken en veel plassen noemt men met een geleerde naam ook wel polyurie/polydipsie (of PU/PD). PU/PD kan wijzen op verschillende ziektes, maar is dus ook een teken van suikerziekte.
Spontaan gewichtsverlies
Gewicht verliezen zonder er moeite voor te doen zal veel mensen als muziek in de oren klinken. Het kan echter een symptoom zijn van suikerziekte. Men ziet het vaker bij type 1 diabetes. Type 2 suikerziekte gaat vaak juist gepaard met zwaarlijvigheid.
Tintelingen
Tintelingen of neuropathie in de ledematen (tintelende handen en tintelende voeten) kan een teken zijn van suikerziekte. De tintelingen treden vaak geleidelijk aan en onopgemerkt op.
Moeheid
Bij diabetes blijft het glucose in het bloed en wordt het veel minder opgenomen door de cellen. Het gevolg hiervan is moeheid en zwakte.
Andere tekenen
Troebel zicht, droge en jeukende huid, huidinfecties en slechte wondheling zijn andere tekens die kunnen wijzen op diabetes.
Het is van belang om snel een dokter te raadplegen als men een van de bovenstaande verschijnselen vertoont. Het voorkomen van verschillende tekens samen verhoogt de kans op suikerziekte, maar ook kan slechts 1 van de symptomen voorkomen.
Insuline
Insuline is een hormoon dat een cruciale rol speelt in de suikerstofwisseling in het lichaam.
Indien er veel suiker in het bloed aanwezig is (na de maaltijd) wordt de alvleesklier of pancreas ertoe aangezet insuline te produceren.
Het insuline zorgt ervoor dat de toevloed aan voedingsstoffen die we op het moment zelf niet nodig hebben worden opgeslagen voor een latere periode wanneer we die stoffen wel nodig hebben.
Insuline zet de lever en de spieren ertoe aan suiker op te nemen en om te zetten naar glycogeen, een lange keten van suikermolecules.
Insuline zorgt er ook voor dat de vetcellen vetzuren uit het bloed opnemen en opslaan.
Insuline zorgt gelijktijdig ook nog voor een verminderde afbraak van eiwitten en vetten en voor een verhoogde opname uit het bloed van aminozuren – de bouwstenen van eiwitten – door de lichaamscellen.
Insuline wordt enkel aangemaakt door de alvleesklier en meer bepaald door de beta-cellen in deze klier.
Naast insuline maakt de alvleesklier ook nog het hormoon glucagon aan dat een antagonistische werking heeft tov insuline: glucagon zorgt ervoor dat het glycogeen terug wordt omgezet naar suiker dat dan vrijkomt om de cellen van brandstof te voorzien.
Suikerziekte en bloeddruk
Een van de gevaren van suikerziekte is de verhoogde kans op hart- en vaatziekten. Andere risicofactoren voor het ontwikkelen van hart- en vaatziekten zijn hoge cholesterol en hoge bloeddruk.
Het hebben van meerdere risicofactoren verhoogt de kans op het krijgen van een aandoeningen van het hart en de bloedvaten in sterke mate. Daarom is het voor suikerziekte sterk aan te raden om de bloeddruk onder controle te houden. Waar men bij andere mensen naar streeft om de bloeddruk lager te houden dan 140/90 is dit bij suikerziekte patiënten lager dan 130/80.
Verlagen bloeddruk bij Diabetes
Het verlagen van de bloeddruk kan op verschillende manieren. De belangrijkste zijn een lagere zoutinname, voldoende lichaamsbeweging en uiteraard ook medicijnen.
Het is erg belangrijk om ook andere risicofactoren te vermijden. Een gezonde voeding helpt in het verlagen van de cholesterol en rookstop is onontbeerlijk.
Types diabetes
Er bestaan verschillende types van suikerziekte. De belangrijkste zijn jeugddiabetes, ouderdomsdiabetes en zwangerschapsdiabetes.
Diabetes type 1
Type 1 diabetes of insuline afhankelijk diabetes is de vorm van suikerziekte die ontstaan wanneer de alvleesklier geen of onvoldoende insuline produceert. Men noemt deze vorm van suikerziekte ook wel jeugddiabetes omdat het typisch optreedt bij kinderen. De ziekte is voor een deel erfelijk bepaald en komt vaker voor in sommige families.
Meestal gaat het om een auto-immune ziekte: de cellen van de lichaamsafweer vallen de insuline producerende cellen van de alvleesklier aan en vernietigen ze.
Ook andere ziektes kunnen leiden tot diabetes type 1. In sommige gevallen is de oorzaak niet gekend.
Diabetes type 2
Type 2 diabetes is niet insuline afhankelijk en wordt ook ouderdomsdiabetes genoemd. Er wordt nog wel voldoende insuline aangemaakt door de alvleesklier maar de cellen in het lichaam reageren er niet meer voldoende op.
Deze vorm komt in het Westen vaak voor en is een vaak gevolg van ongezonde levensstijl met het eten van veel suikers en vetten en weinig lichaamsbeweging. Hierdoor wordt het lichaam minder gevoelig voor insuline. Een keerzijde hiervan is dat een gezondere leefstijl een positief effect op deze diabetes kan hebben. Afvallen en gezonder eten kan dan ook voldoende zijn in sommige gevallen om geen klachten te hebben.
Ook bij type 2 diabetes speelt erfelijkheid een belangrijke rol.
Zwangerschapsdiabetes
Suikerziekte komt bij ongeveer 1 op 10 tot 20 zwangere vrouwen voor. Het is een gevolg van een gestoorde suikerstofwisseling tijdens de zwangerschap. De lichaamscellen reageren niet voldoende op het insuline. Suikerziekte van deze vorm kan gevaarlijk zijn voor moeder en kind als het niet behandeld wordt. Vaak geneest de suikerziekte vanzelf na de bevalling, maar de moeder is dan wel meer vatbaar voor de ontwikkeling van diabetes type 2. Soms is de diabetes zo hevig dat het artsen dwingt om de geboorte eerder plaats te laten vinden. Over het algemeen is deze vorm echter tijdelijk en wanneer goed behandelt niet schadelijk.
Suikerziekte kind
Hoewel suikerziekte een aandoening is die bij veel mensen zich pas na het 45e levensjaar voordoet, kun je ook op jongere leeftijd suikerziekte krijgen. Als suikerziekte zich voordoet bij een kind dan is het zaak tijdig de symptomen te herkennen en een behandeling in te zaken om eventuele schade zoveel mogelijk te beperken. Te lang rondlopen met suikerziekte kan van negatieve invloed zijn op de gezondheid van uw kind.
Suikerziekte kind
Er zijn twee typen suikerziekte, te weten diabetes type 1 en diabetes type 2. Diabetes type 2, ook bekend als ouderdomssuikerziekte, komt vaak voor op latere leeftijd. De alvleesklier werkt dan niet meer goed genoeg of de lichaamscellen reageren niet goed genoeg meer op insuline. Tegenwoordig komt diabetes type 2 ook steeds vaker voor op jongere leeftijd, vooral als gevolg van suikerziekte.
Kinderen krijgen vaak te maken met diabetes type 1, ook wel bekend als diabetes mellitus of jeugddiabetes. De lichaamscellen die insuline aanmaken functioneren niet meer en het lichaam kan dus helemaal geen insuline meer produceren. Kinderen worden in korte tijd dan erg ziek en zullen gedurende de rest van hun leven insuline in moeten spuiten om het insulinegehalte in het lichaam op peil te houden. Om complicaties te voorkomen is het noodzaak om tijdig de suikerziekte verschijnselen te herkennen bij kinderen. Hieronder een lijstje van symptomen die een indicatie kunnen geven dat uw kind suikerziekte heeft:
- Vaak plassen
- Droge mond
- Heel veel drinken
- Verstopping
- Gewichtsverlies
- Vermoeidheid
- Wazig zien
- Huiduitslag
- Jeuk / tintelingen
- Slecht genezende wondjes
Suikerziekte – Wat zijn de verschijnselen bij diabetes?
Voorafgaand aan de constatering van suikerziekte gaat vaak een traject van een heel hoop vage klachten waar men moeilijk grip op kan krijgen. Soms komen en gaan de suikerziekte symptomen ook, waardoor het niet duidelijk is dat het gaat om een kwaal van langere duur. Veel mensen zijn al meerdere keren bij de dokter geweest voordat uit bloedonderzoek uiteindelijk duidelijk wordt dat de verschijnselen die ze hebben te wijten zijn aan suikerziekte, dan wel diabetes. Wat zijn nu precies de suikerziekte symptomen? Wat is suikerziekte?
Vaak plassen
Eén van de eerste verschijnselen van suikerziekte of diabetes mellitus is dat men vaak en veel moet plassen. De bloedsuikerwaarden zijn hoog en de nieren proberen dit te verwerken door constant urine te produceren. Hierdoor krijg je weer dorst, waardoor je ook veel gaat drinken. Suikerziekte symptomen als veel plassen en drinken zijn dus een eerste kenmerk om te vermoeden dat er sprake kan zijn van suikerziekte. Bijkomende verschijnselen van suikerziekte kunnen ook een droge mond en een droge tong zijn.
Vermoeidheid
Een van de eerste verschijnselen waaraan je suikerziekte kunt herkennen is vermoeidheid. Echter is het wel lastig om direct de link te leggen met suikerziekte. Iedereen heeft wel eens een periode waarin hij of zij erg vermoeid is, maar dat hoeft niet direct aan diabetes te wijten te zijn. Als u zich langere tijd al moe voelt en enkele andere suikerziekte symptomen zijn tevens van toepassing op u dan kan het raadzaam zijn dat u zich eens op suikerziekte laat testen.
Gewichtsverlies
Als u goed eet en toch behoorlijk afvalt en constant een hongergevoel heeft kan dit een indicatie voor suikerziekte zijn. Natuurlijk niet als enige reden, maar het kan een signaal van suikerziekte zijn. Dit komt vaak voor bij diabetes type 1. De alvleesklier stopt met het aanmaken van insuline en het lichaam gaat zelf op zoek naar glucose. Vet en eiwitten die aanwezig zijn in het lichaam worden afgebroken waardoor u snel afvalt. Vooral op momenten dat de bloedsuikerspiegel laag is gaat het lichaam extra hard op zoek naar glucose. Hierdoor neemt het lichaamsgewicht snel af.
Gewichtstoename
Waar gewichtsafname een kenmerk is van diabetes type 1, gaat diabetes type 2 juist dikwijls gepaard met een gewichtstoename. Dit valt echter ook om te draaien. Iemand met overgewicht, vooral rond de buikstreek, heeft een verhoogde kans op diabetes type 2.
Tintelingen
Suikerziekte kan de zenuwen aantasten. De aangetaste zenuwen werken minder goed en hierdoor kunnen er tintelingen in uw armen, benen en voeten ontstaan. In extreme gevallen kan er zelfs gevoelloosheid optreden.
Last van de ogen
Een verminderd zich kan tevens een verschijnsel zijn van suikerziekte. Dit hoeft niet een constant verminderd zicht op te leveren. Dergelijke klachten kunnen ook gepaard gaan met wazig zien op sommige momenten. Het feit dat deze klachten komen en gaan maakt het erg moeilijk hier vat op te krijgen.
