Pijn2019 Er zijn verschillende medicijnen voor pijnbestrijding, afhankelijk van het type pijn en de oorzaak ervan. De belangrijkste categorieën zijn:
1. Paracetamol
- Gebruik: Matige pijn, zoals hoofdpijn, spierpijn, of lichte artritis.
- Werking: Paracetamol heeft pijnstillende en koortsverlagende eigenschappen.
- Bijwerkingen: Meestal goed verdragen, maar overmatig gebruik kan schade aan de lever veroorzaken.
2. NSAID’s (Niet-steroïde ontstekingsremmers)
- Voorbeelden: Ibuprofen, naproxen, diclofenac.
- Gebruik: Ze helpen bij ontstekingspijn, zoals bij artritis, spierpijn, rugpijn en gewrichtspijn.
- Werking: Verminderen ontstekingen en verlichten pijn en koorts.
- Bijwerkingen: Kunnen maagklachten, bloeddrukverhoging of nierproblemen veroorzaken bij langdurig gebruik.
3. Opioïden
- Voorbeelden: Codeïne, tramadol, morfine, oxycodon.
- Gebruik: Ernstige pijn, zoals na een operatie of bij kanker.
- Werking: Werken in de hersenen om pijn te verlichten.
- Bijwerkingen: Verslavingsrisico, slaperigheid, constipatie, ademhalingsproblemen. Ze worden vaak alleen voor korte perioden voorgeschreven.
4. Antidepressiva
- Voorbeelden: Amitriptyline, duloxetine.
- Gebruik: Chronische pijn, zoals zenuwpijn of pijn door fibromyalgie.
- Werking: Verhogen de beschikbaarheid van neurotransmitters die pijnperceptie beïnvloeden.
- Bijwerkingen: Gewichtstoename, droge mond, duizeligheid.
5. Anticonvulsiva
- Voorbeelden: Gabapentine, pregabaline.
- Gebruik: Nerveuze pijn, zoals bij neuropathische pijn of postherpetische neuralgie (na gordelroos).
- Werking: Verminderen de prikkeling van zenuwen die pijn veroorzaken.
- Bijwerkingen: Duizeligheid, vermoeidheid, gewichtstoename.
6. Topische middelen
- Voorbeelden: Lidocaïne pleisters, menthol of capsaïcine-crèmes.
- Gebruik: Lichte pijn of pijn die gelokaliseerd is (zoals bij artritis in de gewrichten of spierpijn).
- Werking: Deze middelen worden op de huid aangebracht en kunnen plaatselijke pijn verlichten.
- Bijwerkingen: Soms huidirritatie of allergische reacties.
7. Corticosteroïden
- Voorbeelden: Prednison, hydrocortison.
- Gebruik: Ontstekingspijn, bijvoorbeeld bij reuma of auto-immuunziekten.
- Werking: Verminderen ontstekingen en verlichten pijn.
- Bijwerkingen: Langdurig gebruik kan leiden tot gewichtstoename, verhoogde bloeddruk, en verzwakking van de botten.
Afhankelijk van het type pijn en de onderliggende oorzaak, kan een arts verschillende van deze middelen combineren voor effectieve pijnbestrijding. Het is belangrijk om altijd een arts of apotheker te raadplegen voordat je pijnstillers gebruikt, vooral bij langdurig gebruik, om risico’s te minimaliseren.
Is er een alternatief?
Een TENS (Transcutane Elektrische Neuro Stimulatie) apparaat is een niet-medicamenteuze manier om pijn te verlichten. Het is een alternatieve methode die gebruikmaakt van elektrische impulsen om pijn te verminderen. Hier is wat je moet weten over het gebruik van een TENS-apparaat als pijnbestrijding:
Hoe werkt een TENS-apparaat?
Een TENS-apparaat zendt elektrische impulsen uit via elektroden die op de huid worden geplaatst. Deze impulsen kunnen twee effecten hebben:
- Pijnvermijding: De elektrische impulsen blokkeren de pijnsignalen die via zenuwen naar de hersenen worden gestuurd. Dit gebeurt door de zogenaamde gate-control theory van pijnbestrijding, waarbij de elektrische impulsen de “poort” voor pijnsignalen blokkeren.
- Endorfine productie: De stimulatie van de zenuwen kan de productie van endorfines verhogen, de natuurlijke pijnstillers van het lichaam. Endorfines helpen de pijn te verminderen en kunnen een gevoel van welzijn geven.
Waarvoor wordt een TENS-apparaat gebruikt?
TENS wordt vaak gebruikt voor verschillende soorten pijn, waaronder:
- Spierpijn: Zoals bij spierverrekkingen, spanningshoofdpijn of sportblessures.
- Chronische pijn: Zoals bij rugpijn, artritis of fibromyalgie.
- Nerveuze pijn: Bijvoorbeeld bij neuropathie of postoperatieve pijn.
- Pijn na een operatie: Soms wordt het ook gebruikt na bepaalde chirurgische ingrepen.
- Bij een bevalling
Voordelen van TENS
- Niet-invasief: Het is een alternatieve behandelingsmethode die geen medicijnen of chirurgische ingrepen vereist.
- Minimale bijwerkingen: TENS heeft over het algemeen weinig bijwerkingen, mits goed gebruikt. Lees de gebruiksaanwijzing en je weet het!
- Eenvoudig te gebruiken: Het apparaat is relatief eenvoudig thuis te gebruiken en kan flexibel worden toegepast op de pijnlijke gebieden.
- Tijdelijke pijnverlichting: Het biedt vaak tijdelijke verlichting van pijn en kan helpen om pijnmanagement te ondersteunen, vooral bij chronische pijn.
Nadelen van TENS
- Effectiviteit verschilt per persoon: Niet iedereen ervaart dezelfde mate van pijnverlichting met TENS, en sommige mensen merken weinig effect.
- Tijdelijke verlichting: De pijnverlichting is vaak tijdelijk en moet regelmatig worden toegepast.
- Niet geschikt voor alle soorten pijn: TENS is bijvoorbeeld minder effectief bij ernstige zenuwpijn of bij pijn die diep in het lichaam zit.
Hoe gebruik je een TENS-apparaat?
- Plaatsing van de elektroden: De elektroden moeten op de huid worden geplakt rond het pijnlijke gebied. Dit kan variëren afhankelijk van de pijnbron (bijvoorbeeld bij de onderrug of schouders).
- Instellingen van het apparaat: De intensiteit van de elektrische impulsen kan worden aangepast. Het wordt vaak aanbevolen om te beginnen met een lage intensiteit en deze langzaam te verhogen tot een comfortabel niveau.
- Duur van de sessie: Elke sessie duurt meestal tussen de 15 en 30 minuten, afhankelijk van je comfortniveau en de aanbevelingen van je arts.
Veiligheid en voorzorgsmaatregelen
- Niet gebruiken op beschadigde huid: TENS mag niet worden gebruikt op wonden, ontstoken of beschadigde huid.
- Niet op bepaalde gebieden gebruiken: Vermijd het gebruik van TENS rond de ogen, het hart, de nek (vooral bij de voorkant van de hals) of de geslachtsdelen.
- Bij bepaalde medische aandoeningen voorzichtig zijn: Mensen met pacemakers of andere geïmplanteerde elektronische apparaten moeten TENS vermijden, omdat de elektrische impulsen mogelijk interfereren met deze apparaten.
